Arkansas

Arkansas
Bandera de Arkansas (es)
y
Alministración
País	Estaos Xuníos d'América
ISO 3166-2	US-AR
Tipu d'entidá	Estaos d'Estaos Xuníos
Capital	Little Rock
Gobernadora d'Arkansas	Sarah Sanders (es)
Nome llocal	State of Arkansas (en)
Llingües oficiales	inglés
División	ver condáu d'Arkansas, condáu d'Ashley, condáu de Baxter, condáu de Benton, condáu de Boone, condáu de Bradley, condáu de Calhoun, condáu de Carroll, condáu de Chicot, condáu de Clark, condáu de Clay, condáu de Cleburne, condáu de Cleveland, condáu de Columbia, condáu de Conway, condáu de Craighead, condáu de Crawford, condáu de Crittenden, condáu de Cross, condáu de Dallas, condáu de Desha, condáu de Drew, condáu de Faulkner, condáu de Franklin, condáu de Fulton, condáu de Garland, condáu de Grant, condáu de Greene, condáu de Hempstead, condáu de Hot Spring, condáu de Howard, condáu d'Independence, condáu d'Izard, condáu de Jackson, condáu de Jefferson, condáu de Johnson, condáu de Lafayette, condáu de Lawrence, condáu de Lee, condáu de Lincoln, condáu de Little River, condáu de Logan, condáu de Lonoke, condáu de Madison, condáu de Marion, condáu de Miller, condáu de Mississippi, condáu de Monroe, condáu de Montgomery, condáu de Nevada, condáu de Newton, condáu d'Ouachita, condáu de Perry, condáu de Phillips, condáu de Pike, condáu de Poinsett, condáu de Polk, condáu de Pope, condáu de Prairie, condáu de Pulaski, condáu de Randolph, condáu de St. Francis, condáu de Saline, condáu de Scott, condáu de Searcy, condáu de Sebastian, condáu de Sevier, condáu de Sharp, condáu de Stone, condáu d'Union, condáu de Van Buren, condáu de Washington, condáu de White, condáu de Woodruff y condáu de Yell
Xeografía
Coordenaes	34°48′N 92°12′W / 34.8°N 92.2°O / 34.8; -92.2
Superficie	137733 km²
Llenda con	Tennessee, Missouri, Oklahoma, Texas, Louisiana y Mississippi
Puntu más altu	Mount Magazine (en)
Puntu más baxu	Ríu Ouachita
Altitú media	198 m
Demografía
Población	3 011 524 hab. (1r abril 2020)
Densidá	21,86 hab/km²
Viviendes	1 170 544 (31 avientu 2020)
Más información
Estaya horaria	UTC−06:00, Hora Estándar Central y América/Chicago
Fundación	15 xunu 1836
portal.arkansas.gov

Arkansas ye un estáu del sur de los Estaos Xuníos. Llenda col ríu Mississippi, y los estaos de Missouri, Tennessee, Louisiana, Texas y Mississippi. El so nome vien-y de la pallabra arcansas, plurar de la treslliteración d'akansa (el términu col que los indios algonkinos llamaben a los indios quapaw^[1]), tal como la pronunciaben los franceses nel sieglu XVII. La so orografía ye perdiversa, con fasteres montañoses al norte (meseta d'Ozark) y oeste (montes Ouachita), zones de viesca trupo al sur (nomada Arkansas Timberlands) y llanaes, qu'arrodien el cursu del ríu Mississippi y formen la rexón conocida como delta d'Arkansas, al este.

L'estáu tien una estensión de 137.733 km², que faen d'elli el 29ᵘ mayor del país, y una población que, en 2018, supera los trés millones d'habitantes^[2][3].La so capital, y ciudá principal, ye Little Rock. Ta asitiada na parte central del estáu y ye'l so centru de tresportes, negocios, cultura ya gobiernu. Otros centros económicos y educativos importantes del estáu son l'área metropolitana conocida como Northwest Arkansas (qu'inclúi les ciudaes de Fayetteville, Springdale, Rogers y Bentonville) y l'área metropolitana de Fort Smith, al oeste del estáu. La mayor ciudá de la fastera oriental del estáu ye Jonesboro, y la más importante de la so fastera meridional ye Pine Bluff.

El territoriu d'Arkansas, que formara parte de la Luisiana Francesa y, poro, fora incluyíu nel alcuerdu de venta de territorios conocíu como compra de Luisiana, convirtióse nel 25ᵘ estáu de la Xunión el 15 de xunu de 1836^[4]. La mayoría de la rexón del delta taba ocupada por plantaciones d'algodón, que la so esplotación dependía del trabayu esclavu. En 1861 l'estáu separtose de la Xunión y xuntóse a los Estaos Confederaos d'América, colos que lluchó na guerra civil. Al volver a la Xunión, en 1868, l'estáu siguió sofriendo penuries económiques, una y bones la so economía siguía siendo principalmente una economía agrícola basada nel sistema de plantaciones. El algodón siguió siendo la so principal producción nún momentu nel que los sos precios menguaron. Sicasí, los terratenientes y empresarios del estáu nun diversificaron la so producción agrícola nin invirtieron nel desarrollu industrial del territoriu, y de resultes foi perdiendo puxu económicu nel país. A finales del sieglu XIX, d'otra banda, foron aprobándose delles lleis pa marxinar y segregar a los afroamericanos. Na década de 1950, nel contestu del movimientu polos derechos civiles, Arkansas, y especialmente Little Rock, foron l'escenariu de grandes protestes pa consiguir la integración escolar de los alumnos afroamericanos.

Tres de la Segunda Guerra Mundial la economía del estáu entamó a diversificarse y esti entamó a prosperar. Na década de 1960 asentose nel estáu, concretamente na ciudá de Bentonville, la sede de Walmart, la mayor empresa de venta minorista del mundu. Nel sieglu XXI la so economía ye pervariada: hai industria ganadera (de carne de pitu), siderúrxica, aeronáutica y de servicios, pero tamién un sector agrícola centráu nel cultivu del algodón, la soya o l'arroz.

1. ↑ «The Trail of the Quapaw». Arkansas Historical Quarterly 9 (3):  páxs. 206–7. Autumn 1950. doi:10.2307/40017228. 
2. ↑ Jones, Daniel (1997) English Pronouncing Dictionary, 15th ed. Cambridge University Press. ISBN 0-521-45272-4.
3. ↑ «Census Regions and Divisions of the United States». Geography Division, United States Census Bureau. Consultáu'l June 23, 2012.
4. ↑ «Arkansas Achieves Statehood». Arkansas Historical Quarterly 2 (4):  páxs. 292–308. December 1943. doi:10.2307/40018776.